Re-Search: Psychologische Veiligheid bij werkend Nederland

 In Energiezones, Onderzoek, Psychologische veiligheid, Werk en energie | Werkenergie, Werkvuur

De managementliteratuur wemelt van begrippen als geluk, zelfdeterminatie, grit en nu dus ook psychologische veiligheid. Maar wat is de feitelijke status van die concepten? De komende maanden gaan wij hiernaar op zoek. Op basis van het databestand van onze onderzoeken naar de energie van werkend Nederland proberen wij te achterhalen hoe de vlag er cijfermatig voorhangt. We bijten de spits af met het thema psychologische veiligheid.

Over psychologische veiligheid is weliswaar het nodige onderzoek in teams verricht – met name door Amy Edmondson (Harvard) – maar vreemd genoeg is er bij ons weten nog nooit een algemeen onderzoek naar verricht, zoals wij dat wel kennen van surveys naar tevredenheid, geluk, bevlogenheid en energie. Het enige dat in de buurt komt, is onderzoek van het Amerikaanse bedrijf Blue EQ, maar dat hanteert weer een heel eigen manier om psychologische veiligheid te meten. Edmondson zelf komt niet verder dan de verwijzing naar onderzoek van Gallup uit 2017, dat aangaf dat slechts 3 op de 10 Amerikaanse werknemers van mening is dat zij vrijuit hun mening kunnen geven en dat hun mening er op het werk toe doet. Maar ja, dat is dus slechts een dimensie van psychologische veiligheid. Hoe zou het met die veiligheid in algemene zin voorstaan?

Vanuit dezelfde basis een vertaalslag maken

Wij hebben een poging gewaagd om daar meer helderheid over te krijgen. Op basis van de door Edmondson ontworpen survey – de Measure of Psychological Safety – hebben wij ons databestand (n = > 25.000) geraadpleegd. Op die manier waren wij in staat om een ‘Sociale Veiligheid Index’ te construeren. Voor wat betreft onze werkwijze: de door Edmondson onderscheiden dimensies bleken ‘gelukkig’ ook in onze energiemeting voor te komen (dat heeft overigens niet zozeer met geluk te maken, als wel met het feit dat zowel Edmondson als wij van dezelfde theoretische veronderstellingen uitgaan). Wel waren wij genoodzaakt een vertaalslag te maken waar het de inhoud van de stellingen betrof. Wat daarbij meehielp was het ‘robuuste’ karakter van de meting van Edmondson. Wat dit inhoudt? Dat de meting alle statistische toetsen heeft doorstaan, maar ook dat zij haar geldigheid behoudt, ook al zijn de vragen inhoudelijk net iets anders gesteld. Als de achterliggende dimensie klopt, dan zit het goed.

Tot zover over de methodiek. Maar belangrijker, wat is de uitkomst? Hoe wordt door werkend Nederland op de verschillende stellingen gescoord? En hoe vertaalt dat zich in een algemene score: een Psychologische Veiligheidsindex? 

Hoe scoort werkend Nederland op psychologische veiligheid?

De scores op de verschillende items zijn hieronder weergegeven, waarbij wij opklimmen van lagere naar hogere scores.

Voor een goed begrip: de percentages slaan op het aantal werkenden dat het (zeer) eens met de stelling is. Wat blijkt uit de bovenstaande tabel? In de eerste plaats dat drie items zwaar onvoldoende scoren:

  • vrijuit je mening geven (komt overeen met het eerdergenoemde score van het Gallup-onderzoek)
  • het niet aanrekenen van gemaakte fouten
  • het feit dat anderen je inspanningen niet bewust proberen te ondermijnen.

De andere items – je veilig voelen om risico’s te nemen, anderen niet afwijzen omdat zij anders zijn en de waardering en het benut van sterktes – scoren positief. Het item van de hulpvraag aan anderen zit op de wip tussen voldoende en onvoldoende in.

 

PSYCHOLOGISCHE VEILIGHEID
We zijn van plan om begin 2020 een inspirerend event te organiseren rondom het thema psychologische veiligheid. Daarover meer in het volgende nummer. Mocht je willen deelnemen of je ervaringen willen delen, dan weet je ons te vinden. Voor nu veel leesplezier met het artikel, dat gaat hieronder weer verder. Groet, Hans & Patrick

 

De indexscore van psychologische veiligheid (alle scores bij elkaar opgeteld en gedeeld door 7) komt op 53%. Op het eerste gezicht zou je zeggen, dat dit een betrekkelijk lage, zo niet zorgwekkende score is. Maar omdat referentiemateriaal ontbreekt, valt dat niet met precisie te stellen. We hebben daarom gekeken naar de verschillen in veiligheidsgevoel tussen verschillende energiezones. Dat bood ons bijzonder leerzame inzichten. De index van psychologische veiligheid bleek per energiezone enorm te verschillen:

In werkomgevingen waar mensen met positieve energie aan de slag zijn (‘zinzone’) stijgt de index naar 93%. In werkomgevingen waar alle zowat alle energie verloren is gegaan (‘zombiezone’) daalt de index naar 10%. In werkomgevingen waar met relatief weinig energie maar wel op een positieve wijze met elkaar wordt samengewerkt (‘comfortzone’) is het gevoel van psychologische veiligheid een stuk lager, maar nog altijd hoger dan gemiddeld. Dat laatste geldt niet voor werkomgevingen waar weliswaar met krachten wordt gesmeten, maar waar tegelijkertijd een negatieve sfeer heerst (‘hyperzone): de index komt daar niet hoger dan 42%.

“In de zinzone stijgt de psychologische veiligheids-index naar 93%”

Wie zich aan de linkerkant van de bovenstaande matrix bevindt, mag zich achter de oren krabben. Dat geldt trouwens voor een krappe meerderheid van alle werknemers: op basis van het onderzoek naar de ‘Energie van werkend Nederland’ weten wij dat 40% van alle werkenden zich in de hyperzone en 11% zich in de zombiezone bevinden. Er is dus werk aan de winkel. Temeer omdat blijkt dat de algemene index van psychologische veiligheid de laatste vijf jaar niet is gestegen, maar is gedaald. In 2014 bedroeg de score namelijk 66% in plaats van de huidige 53%. De aandacht voor het thema komt blijkbaar niet uit de lucht vallen. Zij is gerechtvaardigd.

Meer weten?

Wil je weten wat de Psychologische Veiligheidsindex van verschillende sectoren is? Heb je interesse in of mogelijk praktische ervaring met het onderwerp? Stuur een bericht naar info@energyfinder.nl

Verder lezen?

WAT IS PSYCHOLOGISCHE VEILIGHEID EN WAAROM IS HET ZO BELANGRIJK? (ARTIKEL)

In een eerder artikel legden wij uit wat psychologische veiligheid is en waarom het zo belangrijk is.

HET NIEUWE BOEK VAN AMY EDMONDSON OVER PSYCHOLOGISCHE VEILIGHEID

Binnenkort verschijnt de Nederlandse vertaling van Edmondsons boek over psychologische veiligheid: de onbevreesde organisatie. Meer info vind je door op de cover van het boek te clicken.

ONDERZOEK NAAR DE ENERGIE VAN WERKEND NEDERLAND

We hebben in een whitepaper op een rijtje gezet wat de belangrijkste conclusies zijn uit onderzoek naar de energie van werkend Nederland. Lees hier.

HET BOEK WERKVUUR: HOE ENERGIEKE MENSEN & TEAMS POSITIEVE IMPACT MAKEN

Het boek Werkvuur is gebaseerd op meerjarig onderzoek, aangevuld met interviews in binnen- en buitenland met wetenschappers, ondernemers, schrijvers en andere experts. In het boek lees je wat energie is, welke energiezones we onderscheiden, hoe energie, gedrag en prestaties met elkaar verbonden zijn en ook hoe je jezelf en je team activeert.

ONDERZOEK DOOR GOOGLE

We hebben op een rijtje gezet wat de belangrijkste conclusies zijn uit het Artistotle onderzoek van Google naar de effectiviteit van teams. Lees (en download) hier de checklist psychologische veiligheid en tips van de onderzoekers.

Download nu het whitepaper onderzoek energie werk corona